Een ‘no deal’-Brexit is de meest waarschijnlijke uitkomst van de onderhandelingen die Theresa May voert in Brussel, zegt de Schotse Brexit-minister Michael Russell tegen Business Insider.
“Het probleem is nu hoe we een ‘no deal’-Brexit voorkomen, maar het lijkt daar wel op uit te draaien”, zegt Russell, die verantwoordelijk is voor de Schotse voorbereidingen op de Brexit.
“We zijn nu op een punt aanbeland waarop we niet in staat zijn een manier te vinden om zowel de backstop te regelen als een akkoord te sluiten waar de Conservatieve Partij en de regering mee in kunnen stemmen”, stelt hij.
De backstop is een terugvaloptie om de status quo op het Ierse eiland te handhaven als de onderhandelingen niet tot een bevredigende oplossing leiden.
“En zo is er nu een impasse. Tot nu toe zijn er geen manieren of woorden gevonden die de kloof kunnen overbruggen. En in de voorstellen van premier May herhaalt ze alleen maar punten die al zijn afgewezen door de EU.”
Russell zegt dat de pogingen van Downing Street en de EU om de onenigheid over de Ierse kwestie te sussen gedoemd zijn te mislukken. Dat betekent dat May kan kiezen uit twee opties: of ze verlaat de EU zonder deal, of ze vergaart stemmen bij oppositiepartijen om een deal erdoor te drukken zonder de volledige steun van haar eigen partij en coalitiepartner Democratic Unionist Party (DUP).
Van die twee opties is een 'no deal'-Brexit volgens Russell veel waarschijnlijker. Het alternatief kan de Conservatieve Partij in tweeën splijten. Ook het Noord-Ierse DUP zal tegen zijn en daar is May wel van afhankelijk voor een werkbare parlementaire meerderheid.
Grenscontroles?
De Ierse backstop is een verzekeringspolis om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen. De kwestie is op dit moment de grootste hindernis voor een akkoord tussen Groot-Brittannië en de Europese Unie.
De door de EU voorgestelde backstop houdt Noord-Ierland in feite zonder einddatum binnen de interne markt en douane-unie.
Daardoor moeten er controles worden ingevoerd tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. En dat hebben premier May en veel van haar partijgenoten beloofd koste wat kost te voorkomen. Dat zou de eenheid van het Verenigd Koninkrijk ondergraven.
Alle pogingen van de onderhandelaars de laatste weken om een compromis te bereiken zijn mislukt. May zal volgens Russell de weerstand in eigen land en het aandringen van de EU op een backstop niet kunnen overbruggen.
"Er is veel discussie over of er formuleringen zijn om de kloof te overbruggen. Je kan de backstop wel proberen te verzachten, zodat het niet zo belangrijk lijkt, maar dan blijft er een kloof. Er komt of wel een backstop of niet", zegt Russell.